Spreukenleer
Iedere heks of tovenaar krijgt geleerd dat er verschillende soorten spreuken zijn. In dit artikel frissen we de kennis over en verschillen tussen deze categorieën even op.
Bezwering
Bezweringen zijn spreuken die een object – in de breedste zin van het woord – veranderen. Het effect is veelal blijvend, tot er actief iets aan de nieuwe staat wordt veranderd. Het gaat bijvoorbeeld om spreuken die de kleur van een object veranderen (bijv.: colovaria), maar ook of iets zichtbaar is of niet (revelio), de snelheid van een object (arresto momentum), of zelfs of iets of iemand bewapend is (expelliarmus).
Vloeken
In het Nederlands wordt er niet veel onderscheid gemaakt tussen de verschillende categorieën vloeken, maar hier is weldegelijk een onderverdeling in te maken. Je hebt namelijk spreuken die echt als vloek tellen, maar ook ‘hex’en en ‘jinx’en.
Vloek
De meest duistere magie. Alle vloeken die pijn veroorzaken, iemand van diens vrije wil berooft, of doodt vallen binnen deze categorie. Overigens zijn niet alle vloeken strafbaar en worden sommige vloeken zelfs op Zweinstein onderwezen. Voorbeelden hiervan zijn de vloek van totale verstijving (petrificus totalus) en de vloek van beetjeplak (locomotor mortis), welke overigens met een algemene tegenspreuk (finite incantatem) al tegen te gaan zijn.
Hex
Hexen zijn vloeken die het doelwit constant en op een negatieve manier beïnvloedt. Zij worden over het algemeen minder duister beschouwd dan de eerdergenoemde vloeken, maar worden vaak wel tot duistere – of op zijn minst donkerdere – magie gerekend. Een voorbeeld van een hex is de kietelspreuk (titillando).
Jinx
Deze vervelende maar veelal grappige spreuken behoren dan wel tot de vloeken; echt duister zijn ze vaak niet te noemen. Het effect is vaak een speels soort ongemak voor het object waar de spreuk op wordt uitgevoerd en is slechts tijdelijk van aard – totdat de spreukzegger het oogcontact verliest. Een voorbeeld is de bibberkniebezwering (locomotor wigly).
Transfiguratie
Net zoals vloeken worden opgedeeld in verschillende categorieën, is dat bij transfiguratie ook.
Transformatie
Dit is de tak van magie waar de meeste mensen meteen aan denken bij het woord transfiguratie. Het gaat hierbij om het veranderen van fysieke kenmerken van een object. Het kan dan om kleine dingen gaan, zoals het veranderen van de kleur – al wordt het dan al gauw ook een bezwering – maar ook het veranderen van levenloze objecten in dieren. Een voorbeeld in de draconifors spreuk, die objecten in draken kan veranderen.
Detransfiguratie
Zoals de naam al doet vermoeden, gaat het bij detransfiguratie om het ongedaan maken van een transfiguratie, het terugbrengen van een object in zijn originele staat. Omdat het hier gaat om de effecten van een spreuk tegen te gaan, kunnen de meeste detransfiguratiespreuken ook als tegenspreuk gezien worden. Een voorbeeld is de verkleinspreuk (reducio) die de tegenspreuk is van de vergrootspreuk (engorgio).
Verdwijning
Verdwijning is de kunst van het laten verdwijnen van objecten. Deze complexe magie is de tegenhanger van oproeping. Een welbekend voorbeeld van verdwijnspreuken is evanesco, welke objecten, maar ook wezens kan laten verdwijnen.
Oproeping
Zoals al benoemd, is oproeping het tegengestelde van verdwijning en de lastigste tak van transfiguratie, mede vanwege Gamps wetten van elementaire transfiguratie. Er wordt dan ook alleen op P.U.I.S.T. niveau les in gegeven. Een voorbeeld van oproeping is de vogel-oproepspreuk (avis). Duivelsvuur (fiendfyre) is zowel een oproeping als een vloek.
Tegenspreuken
Onder deze categorie vallen spreuken of vloeken (contra-vloeken) die het tegengestelde effect heeft van een andere spreuk of die de effecten van een voorgaande spreuk teniet doen. Voorbeelden hiervan zijn levicorpus en liberacorpus, maar ook de algemene tegenspreuken (finite incantatum), die voor veel simpele spreuken de tegenspreuk is.
Heelspreuk
De laatste categorie zijn de heelspreuken. Deze genezende spreuken verbeteren de fysieke conditie van een levend wezen. Het is wellicht niet helemaal correct om deze in een aparte categorie te benoemen, omdat genezende spreuken vaak ook binnen de andere groepen vallen. Zo is een algemene heelspreuk (zoals episkey) ook een bezwering, is de anti-stikspreuk (anapneo) een vorm van verdwijning, en is de spalkspreuk (ferula) een oproeping.
Samenvattend geldt dus dat spreuken niet altijd binnen één enkele categorie vallen. Over het algemeen wordt er voornamelijk onderscheid gemaakt tussen transfiguratie, vloeken als algemene categorie en niet-vloeken zoals bezweringen, tegenspreuken en heelspreuken. Hoe een spreuk gecategoriseerd wordt, is overigens niet heel erg belangrijk. Veel voornamer is dat een heks of tovenaar weet wat een spreuk doen en hoe deze uit te voeren is. Tenzij het misschien gaat om onvergeeflijke vloeken, maar over die categorie kunnen we het nu beter niet hebben.
Geschreven door Norah S.
